زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

پناه به غار (قرآن)





در آیات قرآن به پناه بردن به غار اشاره شده است.


۱ - پناهگاه طبیعی



غار، پناهگاه طبيعى، براى حفاظت انسان:
۱. «وَ اللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ‌ ... مِنَ الْجِبالِ أَكْناناً ...؛و نيز خداوند براى شما قرار داده ... و از كوهها پناهگاههايى....»«اكنان» جمع «كنّ» و مقصود از آن غارها و شكافهای موجود در کوه‌ها است كه انسانها به آنجا پناه مى‌برند.
۲. «... فَأْوُوا إِلَى الْكَهْفِ‌ ... وَ يُهَيِّئْ لَكُمْ مِنْ أَمْرِكُمْ مِرفَقاً؛... به غار پناه بريد؛ كه پروردگارتان رحمتش را بر شما مى‌گستراند؛ و در كارتان، آرامشی براى شما فراهم مى‌سازد.»

۲ - پناه اصحاب کهف به غار



پناهنده شدن اصحاب کهف و جوانمردان مؤمن به غار، در پى فرار از بت‌پرستان ديارشان:
«أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحابَ الْكَهْفِ‌ ... • إِذْ أَوَى الْفِتْيَةُ إِلَى الْكَهْفِ‌ .... • ... إِنَّهُمْ فِتْيَةٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ‌ ... • وَ إِذِ اعْتَزَلْتُمُوهُمْ وَ ما يَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ فَأْوُوا إِلَى الْكَهْفِ‌ ...؛آيا گمان كردى اصحاب كهف ... زمانى را به خاطر بياور كه آن جوانان به غار پناه بردند، ... آنها جوانانى بودند كه به پروردگارشان ايمان آوردند، ... و به آنها گفتيم: هنگامى كه از آنان و آنچه جز خدا مى‌پرستند كناره‌گيرى كرديد، به غار پناه بريد....»

۲.۱ - بهره‌مندی از رحمت الهی


بهره‌مندى اصحاب كهف از رحمت الهی، در پى اعلام یکتاپرستی خود و پناه بردن به غار:
«أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحابَ الْكَهْفِ‌ ... • وَ إِذِ اعْتَزَلْتُمُوهُمْ وَ ما يَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ فَأْوُوا إِلَى الْكَهْفِ يَنْشُرْ لَكُمْ رَبُّكُمْ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ يُهَيِّئْ لَكُمْ مِنْ أَمْرِكُمْ مِرفَقاً؛آيا گمان كردى اصحاب كهف ... و به آنها گفتيم: هنگامى كه از آنان و آنچه جز خدا مى‌پرستند كناره‌گيرى كرديد، به غار پناه بريد؛ كه پروردگارتان رحمتش را بر شما مى‌گستراند؛ و در كارتان، آرامشى براى شما فراهم مى‌سازد.»

۳ - پناه پیامبر به غار



پناه بردن محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله همراه ابوبکر به غار، هنگام هجرت از مکّه به مدینه:
«إِلَّا تَنْصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ثانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُما فِي الْغارِ ...؛ اگر او (پيامبر) را يارى نكنيد، خداوند او را در سخت‌ترين لحظات يارى كرد؛ آن هنگام كه كافران او را از مكّه بيرون كردند، در حالى كه يكى از دو نفر بود (و يك نفر بيشتر همراه نداشت)؛ در آن هنگام كه آن دو در غار بودند....»
اين آيه، درباره پيامبر اسلام صلى‌الله‌عليه‌وآله و ابوبكر است كه به غار ثور به هنگام هجرت از مكّه پناهنده شدند.

۳.۱ - دلداری بعد از پناه به غار


دلدارى پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله به ابوبكر، پس از پناه بردن به غار و اضطراب وى:
«إِلَّا تَنْصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ثانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُما فِي الْغارِ إِذْ يَقُولُ لِصاحِبِهِ لا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنا ...؛اگر او (پيامبر) را يارى نكنيد، خداوند او را در سخت‌ترين لحظات يارى كرد؛ آن هنگام كه كافران او را از مكّه بيرون كردند، در حالى كه يكى از دو نفر بود (و يك نفر بيشتر همراه نداشت)؛ در آن هنگام كه آن دو در غار بودند، و او به همسفر خود مى‌گفت: غم مخور، خدا با ماست....»

۴ - پانویس


 
۱. نحل/سوره۱۶، آیه۸۱.    
۲. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۶، ص ۵۸۲.    []
۳. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، ج ۲، ص ۶۲۵.    
۴. کهف/سوره۱۸، آیه۱۶.    
۵. کهف/سوره۱۸، آیه۹.    
۶. کهف/سوره۱۸، آیه۱۰.    
۷. کهف/سوره۱۸، آیه۱۳.    
۸. کهف/سوره۱۸، آیه۱۶.    
۹. کهف/سوره۱۸، آیه۹.    
۱۰. کهف/سوره۱۸، آیه۱۶.    
۱۱. توبه/سوره۹، آیه۴۰.    
۱۲. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، ج ۲، ص ۲۷۲.    
۱۳. بیضاوی، محمود بن عمر، انوار التنزیل، ج ۳، ص ۸۱.    
۱۴. توبه/سوره۹، آیه۴۰.    


۵ - منبع


مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۱، ص۳۷۰، برگرفته از مقاله «پناه به غار».    


رده‌های این صفحه : غار | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.